Het mirakel. Episodes van troost en liederlijkheid uit het leven van de heer Tiennoppen is een bundel verhalen over de heer Govert Tiennoppen, geschreven door Harry Mulisch. Mulisch publiceerde de bundel in bij De Arbeiderspers.
De oorspronkelijke uitgave bevatte veertien verhalen:
- Reiniging
- Zang
- Proklamatie
- Kroonprins
- Korrespondentie
- Hogerhand
- Schaduwgesprek
- Broeder kanker
- Nachtval
- Weer
- Ademtocht
- Klimming
- Mirakel
- Gelijkenis
Vanaf de twaalfde druk () is Het mirakel uitgegeven door De Bezige Bij. Sindsdien bevat de bundel ook nog de volgende Tiennoppen-verhalen:
- Voorrang
- Lichtvaardig
- Kritiek
De ondertitel luidt dan ook: Zeventien episodes van troost en liederlijkheid uit het leven van de heer Tiennoppen
In 2014 ontvingen vrienden van het Harry Mulisch-huis bovendien als attentie een nieuw Tiennoppen-verhaal uit de nalatenschap, Niets nadert, dat voor het laatst gepubliceerd was in de IJmuider Courant van .
Notities over Het mirakel op HMQ
Op deze website heb ik een aantal notities over Het mirakel gepubliceerd:
- Het mirakel (1) ⋆ Gelijkenis: Het verhaal Gelijkenis staat model voor de bundel: Tiennoppen is geen karakter, integendeel.
- Het mirakel (2) ⋆ Zang: de heer Tiennoppen krijgt in dit verhaal het masker op van de Romeinse keizer Nero. Zang is in feite een voorstudie voor Het stenen bruidsbed, zoals Het mirakel in wezen een vroege catalogus is van thema’s en motieven.
- Het mirakel (3) ⋆ Schaduwgesprek: de heer Tiennoppen treedt op als Goethe en spreekt over de verhouding van de kunstenaar tot (de wetten van) de werkelijkheid.
Wanneer ik Het mirakel noem in een notitie, dan verschijnt deze in dit overzicht van notities waarin Het mirakel wordt genoemd.